Fragmenty Indeks

od TERAZ POLIŻ: nasza nieindywidualna opowieść

obecnie Teraz Poliż tworzą:

Alina Gajdamowicz, Dorota Glac, Marta Jalowska, Ada Kornecka, Marta Wesołowska i Anna Zakościelna

Kiedy to piszemy, jest 11 listopada, jemy razem sernik, pijemy kawę i palimy papierosy. Trochę dumnie, a bardziej strasznie. Święto?
Hmmm…
Ale jest rok 2024. TERAZ POLIŻ za moment skończy 17 lat, ale jeszcze przez chwilę ma swoje słodkie 16.
Jest to Święto.

 

Archiwum, które się przed Wami otwiera, to materiał gromadzony przez te wszystkie lata na dyskach i w magazynach, na zapleczach goszczących nas miejsc i w prywatnych mieszkaniach. Materia, która czekała na kogoś, kto chciałxby spojrzeć na nią z innej perspektywy i rozpisać nową mapę tej dziewczyńskiej podróży. Taką, która w swoim rozproszeniu i braku konsekwencji otwiera nowe konteksty i zaprasza do dołączenia do nas. Taką, w której to, co dla nas żenujące, okazuje się zachwycające. A to, co trudne, pozostaje takie i nie jest ukrywane.

Kolektyw, jako forma współbycia oparta na wieloosobowych relacjach, dynamicznie się zmienia, dlatego pomyślałyśmy, że warto zachować pamięć o jego częściach, ale też zrozumieć, czym są nasze, terazpoliżowe elementy. Opowiedzieć jeszcze inaczej, a może scalić tę opowieść, złożoną z kawałków, które idą niezależnie do siebie od lat.

Kolektyw, jako forma współbycia oparta na wieloosobowych relacjach, dynamicznie się zmienia, dlatego pomyślałyśmy, że warto zachować pamięć o jego częściach, ale też zrozumieć, czym są nasze, terazpoliżowe elementy. Opowiedzieć jeszcze inaczej, a może scalić tę opowieść, złożoną z kawałków, które idą niezależnie do siebie od lat.

Skorzystałyśmy też z pojawienia się środków z KPO, które przez ostatnie lata czekały zamrożone na nasze archiwum. Bo przecież w okresie 2015-2023 nie było najmniejszej szansy na sfinansowanie tego rodzaju feministycznego archiwum ze środków publicznych.

 

Jest to nasz zbiór i nasza nieindywidualna opowieść – specyficzna dla tej grzybni, jaką jest kolektyw i wszystkiego, co z nim połączone, co wokół niego, co pod nim i co dopiero przyjdzie. A zatem bawcie się dobrze, a przynajmniej tak dobrze jak my, współtworząc to archiwum! I wpadajcie tu czasem, bo ono też będzie się zmieniać.

 

TERAZ POLIŻ

Fragmenty to autorski wybór siedemnastu elementów archiwum – obiektów, zdjęć, nagrań z podróży, odręcznych notatek i rysunków – śladów wieloletniej pracy TERAZ POLIŻ wprowadzających w różnorodne obszary działalności kolektywu. Każdy fragment przywołuje konkretną historię, za sprawą której sytuujemy pracę grupy w zmiennym krajobrazie procesów społeczno-politycznych. Punktem wyjścia dla tych opowieści są nasze afektywne doświadczenia kontaktu z archiwum – przeglądania plików na dyskach, dotykania notesów czy grzebania w kontenerze ze scenografią. Wychodząc od osobistej relacji z fragmentami, miałyśmy nadzieję stworzyć subiektywną, niejednorodną, zdecentralizowaną opowieść, a zarazem zachęcić Was do samodzielnego eksplorowania Indeksu, gdzie znaleźć można informacje o poszczególnych projektach TERAZ POLIŻ, oraz swobodnego podążania za tymi śladami przeszłości, które najsilniej oddziałują na Waszą wyobraźnię.

 

Anna Majewska + Marcelina Obarska

od badaczek: w stronę reinterpretacji archiwum

Początkowo chciałyśmy zorganizować archiwum za pomocą wielu spisów treści, tworząc coś na kształt mapy lub atlasu, po których można poruszać się różnymi ścieżkami. Ta koncepcja wyrastała z poczucia, że archiwum jako medium władzy domaga się reinterpretacji i przekroczenia ram, jakie zarysowała tradycyjna metodyka archiwalna. Historia pracy nad tym projektem to jednak także narracja o doświadczeniu rezygnowania z części pomysłów i konieczności przekształcania ich w obliczu ograniczeń grantu. Konfrontacja z materialnymi warunkami pracy w polu kultury – przede wszystkim z określoną temporalnością wynikającą ze spotkania specyfiki projektów cyfrowych oraz obostrzeń czasowych programu finansującego – urealniła naszą koncepcję kuratorską. Ostatecznie osoby odwiedzające archiwum mogą poruszać się po nim w obrębie dwóch wiodących ścieżek nazwanych Fragmentami i Indeksem, które są kolejno śladem po pomyśle stworzenia horyzontalnej struktury inspirowanej mapą lub atlasem oraz bardziej konwencjonalnym sposobem korzystania z zasobów archiwalnych.

Fragmenty to autorski wybór siedemnastu elementów archiwum – obiektów, zdjęć, nagrań z podróży, odręcznych notatek i rysunków – śladów wieloletniej pracy TERAZ POLIŻ wprowadzających w różnorodne obszary działalności kolektywu. Każdy fragment przywołuje konkretną historię, za sprawą której sytuujemy pracę grupy w zmiennym krajobrazie procesów społeczno-politycznych. Punktem wyjścia dla tych opowieści są nasze afektywne doświadczenia kontaktu z archiwum – przeglądania plików na dyskach, dotykania notesów czy grzebania w kontenerze ze scenografią. Wychodząc od osobistej relacji z fragmentami, miałyśmy nadzieję stworzyć subiektywną, niejednorodną, zdecentralizowaną opowieść, a zarazem zachęcić Was do samodzielnego eksplorowania Indeksu, gdzie znaleźć można informacje o poszczególnych projektach TERAZ POLIŻ, oraz swobodnego podążania za tymi śladami przeszłości, które najsilniej oddziałują na Waszą wyobraźnię.

 

Anna Majewska + Marcelina Obarska

od projektantów:
“female type” - czyli dziewczyńskie fonty

Szukając fontów do projektu Archiwum Teraz Poliż, wpisałem naiwnie w popularną wyszukiwarkę internetową hasło „female type”. Wyniki okazały się dalece odmienne od tego, czego szukałem – hasło „type” to skrót od „typeface” (ang. krój pisma). Dopiero na końcu listy propozycji pojawiła się fraza, której szukałem od początku: „female type designers” (ang. projektantki fontów).

 

Zestawienie słów „female type” – w dosłownym tłumaczeniu „typy kobiet” – przypomniało mi, że to, co znajduje się w głównym nurcie internetu, dalekie jest od optyki feministycznej, o queerowej nie wspominając. Internet jest silnie zdominowany przez perspektywę patriarchalną z powszechnym w Polsce wzorcem „białego heteroseksualnego katolika”. W tej optyce nie ma miejsca na różnorodność płci, orientacji, wyznania lub przynależności etnicznej.

Archiwum Teraz Poliż to wirtualna przestrzeń, w której mieszczą się inne narracje niż te płynące w głównym nurcie Internetu. To miejsce, w którym można bez obaw wyrażać samą i samego siebie i dlatego jest ono tak cenne. To autorski skarbiec myśli, narracji, zdarzeń, obiektów i ich fragmentów.

 

W głównej części strony, którą nazwaliśmy „Fragmenty”, oprócz 17 wycinków symbolizujących 17-letnią herstorię kolektywu Teraz Poliż znajdziecie 17 różnych fontów zaprojektowanych przez kobiety lub zespoły projektowe, w których pierwiastek kobiecy stanowił istotny element. Są to: Abril Fatface, Bar Sady, Capriola, Chaim & Aviva, Coconat, KTF Metro Blueline, KTF Metro Roman, KTF Metro Sport, KTF Metro Xarkiv, Krona One, Lombard, Olympic, PT Serif, Samosia, Signika, Tagger, Yrsa.

 

Typografki – zwykle pozostające trochę na uboczu – w tym projekcie wiodą prym.

 

jan diehl-michałowski
deal design • studio

obecnie Teraz Poliż tworzą:

Alina Gajdamowicz, Dorota Glac, Marta Jalowska, Ada Kornecka, Marta Wesołowska i Anna Zakościelna

Krajowy Plan Odbudowy Sfinansowane przez NextGenerationEU